Parlamenter Gazeteci ve Yazarlar Birliği Başkan Yardımcısı ve önceki dönem milletvekillerinden Ekrem Çelebi, Türkiye’nin deprem gerçeğini hiçbir zaman unutmaması gerektiğini vurguladı. Çelebi, bu amaçla birliğin özel bir çalışma yaparak geniş kapsamlı bir “Deprem Gerçeği Raporu” hazırladığını, bu raporla hem geçmişin acı tecrübelerini kayda geçirdiklerini hem de geleceğe dönük tedbir çağrısını güçlendirdiklerini ifade etti.
FELAKETİN BÜYÜKLÜĞÜ UNUTULMAMALI
Çelebi, 6 Şubat 2023 depremlerinin Türkiye’nin modern tarihindeki en büyük yıkımlardan biri olduğunu hatırlatarak, raporun bu gerçekleri somut verilerle ortaya koyduğunu belirtti. Depremler 11 ilde 14 milyondan fazla insanı etkilerken, 53.737 vatandaş yaşamını yitirdi, 107.213 kişi yaralandı, 3,5 milyondan fazla kişi tahliye edildi. Toplam ekonomik zararın 100 milyar ABD dolarını aştığına dikkat çekilen raporda, 2 milyon 337 bin binadan 39 bin 466’sının tamamen yıkıldığı, yaklaşık 200 bin binanın ağır hasar aldığı tespitleri yer aldı.
Bununla beraber, sosyolojik boyutun da en az fiziksel yıkım kadar derin izler bıraktığı vurgulandı. Depremin üzerinden 16 ay geçmesine rağmen bölgede yaşayanların %43,6’sında travma sonrası stres bozukluğu, %64,9’unda anksiyete, %67,8’inde depresyon belirtilerine rastlandığı, halkın önemli bir kısmında geleceğe dair karamsarlığın yaygın olduğu belirtildi.
EKONOMİK YARALAR DERİN, TOPARLANMA UZUN SÜREÇLİ
Rapor, ekonomik etkinin boyutlarını da çarpıcı şekilde ortaya koyuyor. Kahramanmaraş’ta tekstil üretimi %50 oranında düşerken, Hatay’ın ihracatı bir yılda %28 geriledi. Esnafın %70’inin üretim ve tedarik zincirlerinde kesinti yaşadığı, Malatya’daki ticari hayatın ise 10 yıl geriye gidebileceği değerlendirildi. Toparlanma süresinin 3 ila 5 yıl arasında olabileceği ifade edildi.
Çelebi, bu tablo karşısında devletin 2023–2024 döneminde 2,6 trilyon TL tutarında harcama yaptığını, KOBİ’lere yönelik 20 milyar TL destek sağlandığını, Dünya Bankası ve IFC gibi uluslararası kuruluşların da milyarlarca dolarlık kredi tesisleri açtığını kaydetti.
İLAVE TEDBİRLER VE GÜÇLÜ YOL HARİTASI
Ekrem Çelebi, raporun en önemli bölümünün geleceğe dönük öneriler olduğunu dile getirdi. 2025 yılı vergi ve prim borçlarının silinmesi ya da ertelenmesi, KOSGEB desteklerinin artırılması, konut kiralarına sübvansiyon getirilmesi, bölgesel fiyat denetimleri yapılması gibi finansal tedbirlerin hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
Ayrıca sektörel mesleki eğitim programlarının yaygınlaştırılması, kadın ve genç istihdamına özel teşviklerin getirilmesi, konteyner çarşıların düzenlenmesi ve çevrimiçi erişim portallarının kurulmasının önerildiğini açıkladı. Çelebi, kriz sonrası işletme yönetimi, pazarlama, finansal okuryazarlık gibi alanlarda danışmanlık merkezlerinin bölgeye önemli katkı sağlayacağını belirtti.
“DEPREM HAFIZASI CANLI TUTULMALI” VURGUSU
Çelebi, hazırladıkları bu çalışmanın sadece geçmişi belgelemek değil, aynı zamanda bir uyarı niteliği taşıdığını dile getirerek, “Deprem gerçeği Türkiye’nin unutamayacağı bir hakikattir. Gerekli hazırlıklar yapılmazsa benzer acıların tekrar yaşanma ihtimali yüksektir. Bu nedenle hafızamızı diri tutmalı, tedbirlerimizi güçlendirmeliyiz” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin jeolojik gerçekleriyle uyumlu bir şehirleşme, finansal dayanıklılık ve sosyolojik güçlenme politikası izlemesinin hayati olduğunu söyleyen Çelebi, bu raporun aynı zamanda kamuoyuna ve karar alıcılara yönelik bir yol haritası olarak değerlendirilmesini istedi.
Künye
Facebook
Twitter
Günün
Haberleri